Kısaca Murat Atalay’ı tanımak istiyoruz.
Ankara doğumluyum. Öğrenimimi Ankara'da tamamladım. Hacettepe Üniversitesi İstatistik Bölümü mezunuyum. Arkasından bir bankacılık kariyeri hedefim vardı. Onu gerçekleştirme şansına kavuştum, İstanbul'da bankacılığa başladım. Bu vesileyle İstanbul'a geldim. Geldiğimden beri de İstanbul'da devam ediyorum. Uzun yıllar bankada uzman ve yönetici olarak özellikle bireysel bankacılık alanında kariyer yaptım. Arkasından yaklaşık 10 yıl önce de bankamızın bir iştiraki olan Anadolu Hayat Emeklilik’e geçtim ve şu anda da şirketin genel müdürü olarak görev yapmaktayım.
Anadolu Hayat Emeklilik olarak müşteri odaklı projeleriniz, dönüşümleriniz var. Yeni projelerinizden bahseder misiniz?
Müşteriyi odağımıza almamız, bizim aslında ürünlerimiz açısından da son derece gerekli. Sunduğumuız ürünler dikkate alındığında, doğal olarak müşterilerimizle çok uzun vadeli bir iletişim içinde oluyoruz. Bireysel emeklilik ürününde biliyorsunuz en az 10 yıl, hayat sigortacılığı, birikimlerinde 10, 12, 15 yıllık ürünler var. Kredi bağlantılı hayat sigortalarında da 2-3 yıl ortalama vadeli ürünlerle müşterilerimizi buluşturuyoruz. O yüzden müşteriyi odağımıza almamız son derece kritik ve iki taraf içinde son derecede önemli. Bu anlamda müşteriye değen süreçlerimizin dijitalleşmesi bence en önemli kısım. Bu olmazsa olmaz bir süreç ve müşterilerimizin hayatını kolaylaştırıyor. Bunun yanı sıra müşterilerimizle farklı mecralarda buluşma da bu yılın önceliği arasında olacak. E-ticaret siteleri gibi farklı disiplinlerde, elektronik olarak hizmet veren ticaret siteleri ve benzeri finansal ekosistemlerle ürünlerimizi buluşturmak istiyoruz. Hizmet ve ürün gamımızda dijitalden sunamadığımız bütün ürünleri 2024 yılında dijitalden sunabilmek istiyoruz. AHE Mobil olarak adlandırdığımız cep telefonu uygulamamız ve internet uygulamamızda da müşterilerimize normalde sunduğumuz bütün hizmetlerimizin dijital ortamda sunulması yine önceliğimiz. Biz müşteri odaklı bir şirket olarak ödüllerimizle de bunu aslında tescillemiş olduk. Bunu 2024 yılında artırarak devam edeceğiz.
2023 yılı zor bir yıl oldu. Sektör açısından 2023 yılını değerlendirebilir misiniz?
Bahsettiğiniz olumsuz olgular 2023'e damgasını vurdu diyebiliriz. Aslında 2022'den başlayan bir olumsuzluk tablosu zaten global boyutta vardı. 2022'nin başından itibaren başlayan Rusya-Ukrayna arasındaki savaş; bunun getirdiği jeopolitik tehditler, dünya ticaretinde yaşanan sorunlar… Global ticaretin yavaşlaması aslında 2022'den bir yük olarak 2023'e taşınmıştı. Bunun üzerine Şubat ayında asrın felaketi olarak isimlendirilen Maraş depremini yaşadık. Çok büyük bir afetle aslında yıla başladı ülkemiz. İki yıldır devam eden sürecin sonundaki normalleşme adımları, ekonomideki alınan tedbirlerin hayata geçiyor olması, yaşanan seçim süreci 2023 yılı açısından önemli mihenk taşlarını oluşturdu. Ve arkasından da tabii ki ekonomik tedbirleri görmeye başladık. Enflasyonla mücadele, sıkı para politikasının uygulanmaya başlanması gibi önemli bir dönemi birlikte geçirdik. Buna rağmen sektörümüz hem hayat sigortacılığı hem bireysel emeklilikte çok büyük başarılara imza attı. Bütün olumsuz koşullara rağmen 2023 yılı içerisinde bireysel emeklilik tarafından bakarsak büyümeye devam eden bir sektörle karşı karşıyayız. 18 milyon katılımcıya ulaştı ve %11'lik bir büyüme kaydetti sektörümüz. Bireysel emeklilik portföyü de çok önemli bir büyüklüğe geldi. Yaklaşık 800 milyar lirayla yılı kapattı. Çok yakın bir süre içerisinde 1 trilyon TL'yi aşması bekleniyor. Dolayısıyla emeklilik tarafında çok pozitif bir ivmelenme gördük. Hayat sigortacılığı da benzer bir büyüklük seviyesindeydi. Hem kredi bağıntılı sigortalarda hem de bağımsız hayat sigortalarında enflasyonun üzerinde bir reel büyüme yaşadık. Dolayısıyla iki boyutuyla bakarsak da ana branşlarımızla 2023'ün başarılı bir yıl olarak kayda geçtiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.
Şu anda şirketinizin mevcut durumu ve 2024 yılından beklentileriniz nelerdir?
Anadolu Hayat Emeklilik bütün branşlarda sektörün üzerinde bir büyüme kaydetti. Bu açıdan son derece mutlu olduğumuz bir yıl olarak tarihe geçti. Bütün faaliyet gösterdiğimiz ana ve alt branşlarda pazar payı artırdığımız bir yıldı. Önce buradan başlamak isterim. Tüm şirketimiz ve çalışma arkadaşlarımız için çok gurur verici bir tablo. Özellikle müşteri sayısı artışında yıl sonu itibarıyla 5 milyon müşteriye ulaşarak, şirket açısından rekor seviyeye çıktık. Müşteri sayısı, büyüklük, katılımcı sayısı ve fon büyüklüğünde de özel sektör liderliğini devam ettirdiğimiz bir yıl oldu. Türkiye'de çocuklara yönelik bireysel emeklilik 2,5 yıl önce hayata geçmişti. Orada başından beri olduğu gibi sektörü domine etmeye devam ediyoruz. Yıl sonu itibarıyla her 4 çocuktan 1'i için aileleri bizi tercih etti. Çocuğa yönelik bireysel emeklilik sistemi, umuyorum ki Türkiye için çok önemli bir yatırım olacak. Bu ürünün özellikle tasarruf açığına yönelik çok ciddi bir katkı sağlayacağını düşünüyorum. 2023 yılında satış sonrası tarafa bakarsak dijitalleşme ve sürdürülebilirlik ana faaliyet alanlarımızdan ve odaklarımızdan birisi olmaya devam etti. Dijitalleşme çalışmalarını hem satış sürecinde hem de satış sonrası faaliyetlerde yoğunlaşarak devam ettirdik. Ana stratejilerimizi bunun üzerine kurguladık. Müşteri deneyimini dijitalleşmeyle bütünleştirerek, müşterilerimizin hem müşteri olma sürecinde hem de potansiyel müşteriyken hayatlarını kolaylaştırıcı yönde ele aldık. Bu konuda büyük aşamalar kaydettik ve ana yatırımlarımızı buraya yaptık.
2023 yılı için konuşurken iki tane konuya özellikle değinmekte fayda var. Bir tanesi dijital BES başvurusu. Müşterilerimizin ürün alma aşamasında ve satış aşamasında önemli bir sayıda form ve ıslak imza aldığımız bir süreç vardı, yaklaşık 24 sayfaydı. Bunu bir sayfaya düşürerek tamamen dijitalleştirdik. Başvuruları dijital ortamda almaya başladık. Bu bizim için son derece önemliydi ve yılda yaklaşık 6 bin tane de ağacı bu şekilde kurtarmış olacağız. Bundan da son derece mutluyuz. Bir diğer konu da yine dijitalleşmedeki önemli adımlarımızdan biri olan; müşterilerimize gelecek planları için destek verecek bir dijital modül sunmaktı. Bu modülü, dijital varlıklarımızda kullanıma açtık. Buradaki temel amacımız, kişilerin kendileri ve ailelerinin ihtiyaçlarını birlikte düşünerek onlara en uygun finansal ürünleri önerebilmek. Müşterilerimizden o anda aldığımız güncel bilgilerle gelecekteki beklentilerini dijital ortamda değerlendirerek kişiye özel, en uygun ürünleri sunuyoruz. Bu ürünün ismini de ‘Size Özel Gelecek Planlaması’ olarak adlandırdık. 2024 yılında da 2023’ten devam eden süreçteki dijitalleşme yatırımlarımızı artırarak devam edeceğiz. Temel olarak ana stratejimiz bu olacak.
BES ilk emeklilerini vermeye başladı. Bununla ilgili geri dönüşler nasıl oluyor?
BES biliyorsunuz, geçen yıl sonu itibarıyla 20 yılını doldurdu ve 21. yılına girdi. Artık sistemde emekliler de olmaya başladı. Tabii emeklilik hakkı kazanan her vatandaşımız da emekli olmuyor. Gördüğümüz kadarıyla yaklaşık %50'lik bir kitle emeklilik sisteminde kalmaya devam ediyor. Bunun da tabii ki en önemli etkenlerden birisi son yıllarda emeklilik yatırım fonlarındaki getirilerin çok tatmin edici olması. Sistemde kalmanın getireceği avantajlar, devlet katkısının %30'lara çıkarılmış olması gibi farklı etkenlerin de etkisi var. Dolayısıyla emeklilik hakkını kazanmak aslında tek başına emekli olmayı gerektirmiyor biliyorsunuz. Ama emekli olanlar da var tabii ki. Müşterilerimize emekliliğe hak kazanılmasıyla birlikte farklı seçenekler de sunuyoruz. Ama çoğunlukla toplu parayı alarak çıkmak daha ön planda. Bunun yanı sıra farklı ürün sunumlarıyla da sistemde kalmaya devam edebiliyorlar. Tabii bu konuda yeni ürünler 2023 yılı içerisinde mevzuata kavuştu ve bu yıl içinde hayata geçecek. Bunların iki tanesi bence son derece önemli. Bir tanesi kısmi çıkış hakkı. Dolayısıyla içerideki parasının hepsini almadan bir miktarını içeriden alarak hayatınıza devam edebiliyorsunuz. Bunun yeni bir özellik olarak BES’in 20. yılında etkili bir güç olacağını düşünüyorum. Özellikle belli bir birikime ulaştıktan sonra onun çok az bir kısmına ihtiyacınız olduğunda, bütün BES hesabını sonlandırmanız gerekiyordu. Bu yeni gelecek olan özellikle, içeriden bir kısmını alarak sistemde kalmaya devam edebileceksiniz. Bu bence çok önemli. Emekliliğe yönelik itici güç olacaktır. Bir diğer imkân ise birikimlerinizi rehin ederek bankalardan kredi alabilirsiniz. Bu da yine emeklilik birikimlerinin kalması açısından ve sistemde daha uzun yıllar devam edilmesi için son derece önemli olacak. Bunlar 2024 yılındaki beklediğimiz önemli gelişmeler olarak karşımızda duruyor.
Penetrasyonun oldukça düşük seyrettiği ülkemizde hayat ürünlerinde güçlenmek için yol haritalarınız nelerdir?
BES’te gördüğümüz yüksek katılımcı sayısı ve fon büyüklüğü oranı aslında hayat sigortasında da ufak ufak başladı. Reel bir büyüme görüyoruz. Tabii ki burada ağırlık hala kredi bağlantılı hayat ürünlerinde. Bankalardan kullanılan ihtiyaç, taşıt, konut veya ticari nitelikli kredilerde. Bunun yanı sıra son iki yıldır, birikim unsuru içeren hayat sigortacılığı da üç hane olarak büyüyor. Burada da çok önemli rakamlara ulaşıldı. Bunların yanı sıra bir de bağımsız olarak sunulan yine risk teminatı olarak verdiğimiz ürünler var. 2023 yılında bu üç ana kategoride büyüme çok hızlı bir şekilde hissettirdi kendini. 2024 yılında da benzer bir tablonun olacağını düşünüyorum. Enflasyon üzerinde bir büyüme yaşanacak. Bunda yaşadığımız doğal afetlerin de önemli rolü oldu. Maraş depremlerinde de aslında bu konudaki farkındalığın arttığını görüyoruz. Tabii ki farkındalık maalesef belli bir süre sonunda tekrar azalıyor. Aslında geçen sene de bunu yaşadık. Maalesef yılın sonuna doğru bunun düştüğünü, penetrasyonlardaki artış hızının azaldığını hissediyoruz. 2024 yılında da biz sektör olarak ve şirket olarak tabii ki bu farkındalığı yukarıda tutmaya, hayat sigortacılığının önemini unutturmamaya ve bu konudaki penetrasyonu arttırmaya gayret göstereceğiz.
Kısa Kısa...
Çalışma hayatımızda olmazsa olmazınız nedir?
Hem kendimde hem çalıştığım ekiplerde sistematik çalışmaya çok önem veririm. Çünkü sistematik ve planlı olmadan bir başarı geleceğine inanmayan bir insan ve yöneticiyim. Tabii ki Türkiye'de biraz uzun vadeli çalışma planı yapmak kolay değil ama mutlaka en azından birer yıllık vadelerde bir iş programına çok önem veren bir insanım. 360 derece etki analizine çok önem veririm. Benim için olmazsa olmazdır. Her attığım adımda, aldığım kararda veya önüme getirilen bir kararı onaylarken mutlaka 360 derece etki analizine bakarım. Yapılıp yapılmadığını da çok ciddi incelerim, yapılmadıysa mutlaka onu talep ederim. Bir atılan adımın bir sonraki adımda neler olacağını merak eden bir insanım. İş hayatımda bunlar benim açımdan olmazsa olmazlar olmuştur.
Çalışma arkadaşlarınızda en çok neyi ararsınız, neye önem verirsiniz?
Aslında bu da çok benzer, insan kendinde ne arıyorsa çalışma arkadaşlarında da bir miktar onu arıyor. Tabii ki takım oyunu son derece önemli. Hiçbir başarı bireysel değil. Hele bizim gibi kurumsal şirketlerde... Geniş bir müşteri portföyüne hitap eden sektörler için disiplinli çalışma, sistematik çalışma çok önemli. Benim çalışma hayatımda bir başarı gelmesi açısından mutlaka baktığım bir unsur olarak ön plana çıkıyor.
Çay insanı mısınız yoksa kahve insanı mı?
Sıcak içecek insanıyımdır ben aslında. Çay-kahve veya özel bir tercih alanım olmuyor ama sıcak içecekler konusunda özel bir tercihim vardır. Yaz, kış fark etmez. Yazın öğlen sıcağında bile çay veya kahve içerim. Dolayısıyla ikisi de benim için vazgeçilmezdir.
Basketbolda hangi ligleri takip edersiniz?
Takımım Beşiktaş. Beşiktaş’ı Avrupa kupalarında seyretmeye çalışıyorum. Türk takımlarının Avrupa'da farklı organizasyonlardaki etkinliklerini seviyorum. NBA'deki Türk oyuncularının takımlarını takip etmeye çalışıyorum. NBA'de çok önemli başarılı sporcularımız var. Özellikle Alperen'i çok ciddi takip ediyoruz. Formula 1'in de çok sıkı takipçisiyim.