Karşılaştırma sitesi encazip.com, konut kredilerindeki borçlanmaları araştırdı. Buna göre, konut satışları azalırken geçen yılın aynı dönemine göre konut kredisi borçlanmaları yüzde 14 arttı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) verilerine göre bireysel konut kredisi borçlanmaları mart ayında 444 milyar 533 milyon TL olarak kayıtlara geçti.
Konut kredilerinde borçlanma TL bazında arttı
BDDK verilerine göre, mart ayında konut kredisi borçlanmaları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 artarak 444 milyar 533 milyon TL oldu. Geçen yılın aynı döneminde, konut kredisi borçlanmaları 391 milyar 877 milyon TL idi. Dönemin tüketici enflasyonu (TÜFE) yüzde 68,5, konut enflasyonunun (KFE) ise yüzde 58’ler civarında olduğu bir ekonomide bireysel konut kredilerindeki artışın yüzde 13 ile sınırlı kalması, konut kredisi arzında ciddi bir daralmanın yaşandığına işaret ettiği olarak yorumlanıyor.
İpotekli konut satışları yarı yarıya düştü
Konut kredisi ile yapılan satışların genellikle ipotekli konut satışları olduğu biliniyor. İpotekli konut satışları, kredi ile alınan ev sayısına göre paralele yakın bir çizgide ilerliyor. Geçtiğimiz yılın mart ayında ipotekli konut satışları adet, 58 bin 522 iken bu sayı 2024 yılında yüzde 53 gerileyerek 24 bin 622 oldu. Aynı dönemde konut satışlarında ciddi bir fark olmadığı da göz önünde bulundurularak ipotekli konut satışlarındaki düşüş konut kredilerinde daralma olduğunun bir başka göstergesi olarak ön plana çıkıyor.
Konut fiyatları yükselişi durmuyor
Konut fiyatlarında ise artış, kredilerde yaşanan yavaşlamaya rağmen durmadı, metrekare fiyatı 2021’den bu yana 4 kat arttı. Kasım 2023’ten bu yana ise konutlardaki fiyat artışı yavaşladı. Son verilere göre konut fiyatlarında metrekare fiyatı Türkiye ortalamasında 31 bin 364 TL oldu. Konut metrekare ortalama fiyatının İstanbul’da 45 bin 421, Ankara’da 24 bin 919 ve İzmir’de ise 36 bin 65 TL olduğu görüldü.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) şubat ayı ‘Konut Fiyat Endeksi’ raporuna göre, 2024 yılı şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 2,2 oranında artan konut fiyat endeksi (KFE), bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak yüzde 58,3 oranında arttı. Reel olarak ise yüzde 5,1 oranında azaldı.
Satışlar yüzde 0,1 azaldı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye genelinde konut satışları mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,1 azalarak 105 bin 394 oldu. En çok konut İstanbul’da satıldı. 19 bin 40 konut satışı ile ilk sırada yer alan İstanbul’u 9 bin 523 konut satışı ile Ankara takip etti. İzmir ise 6 bin 413 konut satışı ile üçüncü sıraya yerleşti. Yine TÜİK’in verilerine göre, konut satışları ocak-mart döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre ise yüzde 1,3 azalışla 279 bin 604 olarak gerçekleşti.
“Konut kredilerinde önemli bir yavaşlama sürecine girildiğini görüyoruz”
Bu verileri değerlendiren encazip.com kurucusu ve tasarruf uzmanı Çağada Kırım, şunları söyledi: “Verilere baktığımızda enflasyondan arındırılmış şekliyle konut kredilerinde önemli bir yavaşlama sürecine girildiğini görüyoruz. Her ne kadar şubat ayında konut kredileri ay bazında bir artış trendine girmiş olsa da yıllık bazda reel bir daralmadan bahsetmek gerçekçi olur. Bunu konut satışı verilerine bakınca da anlıyoruz. Konut kredileri TL bazında artarken konut satışlarında ciddi bir değişiklik olmamış. Bu, hiç konut enflasyonuna bakmadan konut kredilerinde daralmanın olduğunu bizlere gösteren bir veri. Kısacası konut kredilerinde yaşanan daralma, konut satışlarına da yansıyarak alışık olduğumuz artış trendinin durmasına sebep olmuş durumda.”