Birçok noterin satıştan 3 gün önceye kadar alınacak ekspertiz belgesi zorunluluğuna uymadığını ileten RS Oto Ekspertiz Marka Başkanı Fatih Yanık “Bazı noterlerde halen TSE-HYB ibareli ekspertiz raporunun sisteme girilmediğini görüyoruz. Satışlar beyana dayalı şekilde gerçekleştirildiğinden 13.02.2018 tarih ve 30331 sayılı Yönetmelik ve 15.08.2020 tarih ve 31214 sayılı Yönetmelikte değişiklik ile birlikte, 8 yaş ve 160.000 kilometrenin altındaki araç satışlarında yönetmelik olmasına rağmen, tam anlamıyla uygulanmıyor. Uygulamanın başından beri, 6.000 km’nin tespiti için TS-13805 HYB (Hizmet Yeterlilik Belgesi) sahibi ekspertiz işletmelerinin raporu ile noter satışı gerçekleştirmesi yönünde görüşlerimizi bildirmiştik. Ülkemizde ortalama 3 bin ekspertiz işletmesi olmasına rağmen sadece 828 adedi TSE tarafından yetkilendirilmiş vaziyette. TSE-HYB belgesine sahip olmayan her işletme aslında kusurlu araçlar sebebiyle tüketicinin mağdur olmasına olanak veriyor.” şeklinde konuştu.
RS Otomotiv Grubu’nun yeni nesil ekspertiz şirketi RS Oto Ekspertiz, ikinci el araç alım satımında hali hazırda yaşanan gelişmelerle ilgili olarak bir takım bilgiler paylaştı. Şirket, 2018 yılında çıkan ve 2020 yılında güncellenen yönetmelikle birlikte 8 yaş ve 160.000 kilometrenin altındaki otomobillerin alım satımında ekspertiz raporu zorunluluğu olduğunu, ancak satış devir işlemlerinde, birçok noterde rapor ibrazının halen gerçekleşmediğini belirtti.
“Satışların sözlü beyana dayalı şekilde yapılması yönetmelikleri kağıt üstünde bıraktı”
Kısa bir süre önce duyurulan 6 ay/6 bin kilometre yönetmeliğinde bireysel satıcıların muaf tutulduğunu hatırlatan RS Oto Ekspertiz Marka Başkanı Fatih Yanık, yönetmeliğin çıkışıyla birlikte kilometre tespiti için TS-13805 HYB belgesi sahibi ekspertiz işletmelerinin raporu ile noter satışının gerçekleştirmesi yönünde görüş bildirmiş olduklarını ifade etti. Motorlu Taşıt Yönetmeliği’ne uygun olarak hizmet veren bazı işletmelerin ve bazı noterlerin, yönetmeliklere uyduğunu, ancak birçok noterin ve işletmenin halen sözlü beyanla alım satım işlemi yaptığını kaydeden Yanık, “Ekspertiz belgesinin ibrazı yerine satıcının sözlü olarak beyan ettiği kilometre dikkate alınarak satış devri veriliyor. Yani araç 0 kilometre de olsa, 200 bin kilometre de olsa, satıcının beyan ettiği kilometre bilgisi sisteme giriliyor. Bu durum aslında hem alıcının hem de gelecekte bu araca sahip olacak tüketicilerin mağduriyeti riskini barındırıyor. Tüketiciyi kandırmaya yönelik işlemlerde konu yasal süreçlere taşındığında, ekspertiz raporu ve yetki belgesine bakılmaktadır.”dedi.
“Var olan yönetmeliklerin uygulanması tüketicinin korunmasını sağlar”
Ülkemizde var olan yaklaşık 3 bin oto ekspertiz işletmesinden sadece 828’i TSE tarafından yetkilendirilmiş şekilde, TS-13805 Hizmet Yeterlilik Belgesi ile ekspertiz işlemlerini sürdürüyor. Bir ekspertiz işletmesinin TS-13805 standartlarında belgelenmesi, ekspertiz ekipmanlarının kalibrasyonları ile birlikte, işyeri standartlarını sağlayabilme özelliklerine sahip olduğu anlamına gelirken, bu belgeyi alabilmek için, işyeri çalışma ruhsatından, eğitimli personele kadar uzanan birçok standardı sağlamak gerekiyor. Kısaca, TS-13805 HYB sahibi işletmeler, TSE tarafından her yıl denetleniyor ve uygun olması ile birlikte yetkilendiriliyor.
“Nihai tüketicilerin, araç satın alma sürecinde bu belgeye sahip işletmeler tarafından düzenlenmiş ekspertiz raporları ile araç satış işlemlerinin gerçekleştirmesi, menfaatlerine olacaktır.” diyen Yanık “Yetki belgesine sahip olmayan işletmeler, yetkili olmamakla birlikte aynı işi yapmaya devam etmektedir. Burada süreç biraz da nihai tüketiciye bağlı. Tüketicilere tavsiyemiz; noterde araç satış öncesi ekspertiz raporu olup olmadığına, ekspertiz raporu varsa yetkili işletme tarafından düzenlenip düzenlenmediğine mutlak bakılmasıdır. Yönetmelikler tüketicinin korunmasına yönelik uygulamalar içeriyor. Ancak bunlara riayet edilmesi koşuluyla ikinci el araç pazarında oluşabilecek mağduriyetlerin önüne geçilebilir.” şeklinde görüşlerini paylaşıyor.
