2024 yılı otomotiv pazarı, getirilen yeni kurallar, regülatif kararlar ve buna bağlı olarak 0 km’deki agresif kampanyalar nedeniyle hareketli bir yılı geride bırakırken, satış adetleri açısından 2023 yılı zirvesini az bir fark ile aşarak yeni bir rekorla kapandı. 0 km otomobil ve hafif ticari pazarında 2024 yılında toplam 1.238.509 adet araç satışı gerçekleşirken 2023 yılına göre artış oranı %0,5 oldu. 2. el oto pazarında ise, TÜİK tarafından yayınlanan verilere göre noterlerden yapılan devir adedi ilk defa 7 milyonu aştı.
2024 yılına başlarken, bir önceki yılı rekorla kapatan 0 km otomobil ve hafif ticari araç pazarı başta olmak üzere beklentiler 2024 yılının satış adedi bazında düşüşle kapanacağı yönündeydi. Ancak ocak ayında ÖTV muafiyetli araç satışlarının beklenmeyen bir şekilde artması, haziran ve ağustos aylarındaki Genel Güvenlik Regülasyonları(GSR)’nın getirdiği kısıtlamaları aşmaya yönelik yoğun kampanyalar etkisiyle öngörülen düşüşün aksine satışlarda hızlı yükselişler gözlendi.
Sektör yıla Kızıldeniz’in kapanması nedeniyle tedarik ve arz sorunları ile başladı. Buna karşın, araç bulunamama endişeleri 2. elde talebin artmasına ve araç fiyatlarını yükselmesine neden oldu. Ancak sonrasında, 0 km otodaki ÖTV muafiyeti ve Genel Güvenlik Paketi regülasyonuna bağlı agresif kampanyalar 2. el oto satışlarını olumsuz yönde etkiledi.
Ramazan ayındaki durgunluk beklentisine karşın, 31 Mart 2024 tarihinde yapılan seçimler fiyat artışından etkilenmek istemeyen alıcıların alımlarını seçim öncesine çekmesine sebep oldu. Mart ayı senenin en hareketli aylarından biri olarak öne çıkarken yılın devamında 2. el oto pazarında beklentiler sürekli ertelenerek yıl sonuna gelindi. Özellikle yaz aylarında, geçmiş dönemde fiyatlar üzerinde oluşan köpüğün kalkmasına karşın, 0 km araç kampanyaları ve bulunabilirliğin artmasıyla birlikte, 0 km araç ile 2. el oto fiyatları arasındaki makasın tekrar daralmasının da etkisiyle, 2. el oto satışları beklentileri karşılayamadı. Yılın kalan bölümünde ise, 0 km otoda agresif kampanyaların yavaşlaması ile birlikte, yıl sonuna doğru faizde indirim beklentisine rağmen, 2. el otoda dalgalı ama istikrarlı bir artış trendindeki satışlar dengeye ulaştı.
2024 yılında TL bazında ortalama araç fiyatları enflasyonun altında kalarak %10-14 arasında bir artış gösterirken Euro bazında ise segmentlere göre sınırlı yükselişler veya düşüşler kaydedilerek, 2. El Oto pazarı rekor kırıp ilk defa 7 milyon adedin üzerine çıktı.
Otomobil 2. Elde Taksit İle Satılıyor
2024 yılı raporlarımızda değindiğimiz, regülasyonlar ve ekonomide yaşanan değişkenlikler 2.el pazarında satışların dalgalı seyretmesine sebep olurken, alıcılar 2023 yılındaki enflasyonist dönemden sonra, otomobil alımlarında taksitli ve taşıt kredisi alternatiflerini kullanmaya yöneldiler.
Bu kapsamda, bireysel taşıt kredilerinde uzun süredir aynı seviyede kalan regülasyon kaynaklı kredilendirme kısıtları nedeniyle, alıcıların kredi kartı ile taksitlendirme veya senetli vadelendirme seçeneklerini de kullanmaya yöneldikleri gözlendi.
Yılın genelini etkileyen olayları ve regülatif kararları sıraladığımızda;
• 01 Temmuz’da 6 ay ve 6.000 km düzenlemesi 01 Ocak 2025’e kadar uzatıldı.
• 07 Temmuz’da ithal araçlar için 31 Ağustos tarihinde ise yerli üretim araçlar için GSR 2 (Genel Güvenlik Regülasyonları) güvenlik donanımı paketi uyum zorunluluğu devreye girdi.
• Haziran ayı itibarıyla Çin’den ithal araçlara %40 ek gümrük vergisi getirildi.
• 12 Ağustos tarihinde, sayısı 80 bini bulan ikinci el araç satış yetkilisini etkileyecek olan kararla 01 Ocak 2025 itibariyle, aracını satmak isteyenlere e-devlet üzerinden bildirmek zorunluluğu getirildi. 2025 yılından itibaren yetkisiz hiçbir araç ilana çıkamayacak.
• Eylül ayı sonunda, 2. El oto satışlarında noterlerde güvenli ödeme sistemini kullanım zorunluluğu getirildi.
Rapordaki verilere göre;
2024’te İkinci El Araç Satışlarında Zirve Ekim Ayında Yaşandı!
15 yaşına kadar ve maksimum 350.000 kilometredeki araçları kapsayan analize göre 2024 yılında en çok ikinci el araç satışı ekim ayında gerçekleşti. Yıl boyunca özellikle sonbahar aylarında satış adetlerinde belirgin bir artış gözlendi.
2024 Yılında Uzayan Satışta Kalma Süreleri Eylül Ayından İtibaren Düşüşe Geçti!
2024 yılında ilk çeyreğinden itibaren pazardaki yavaşlama ile uzayan 2. el stokta kalma süreleri Eylül ayı itibarıyla yılın başlangıç seviyelerine geri geldi.
Yıl genelinde stokta devir hızı en hızlı olan araçlar ticari araçlar olurken, en uzun stokta kalma süresi E segmenti araçlarda gözlemlendi.
2023 Yılında Pazara Hızlı Bir Giriş Yapan Çinli Markalar 2024 Yılında İkinci El Pazarında da Yerini Almaya Başladı!
2023’te ikinci el pazarında %0.13’lük paya sahip olan Çinli markalar, 2024’te oranı %0,38’e yükselterek ikinci elde %192 gibi kayda değer bir artış elde etti. Haziran 2024’te uygulamaya konulan ilave %40 vergi, Çinli markaların satışlarına kısa süreliğine olumsuz etkilese de, Ağustos ayından itibaren toplarlanma hızı tekrar yükseldi.
Çinli markaların artan sıfır araç satışlarına paralel olarak, ikinci el pazar paylarını da artırmaları bekleniyor.
2024 Yılında Elektrikli Araçlar da Pazarda Yerini Almaya Başladı!
İkinci el otomotiv pazarında elektrikli araçlara yönelik talep, 2024 yılında belirgin bir artış gösterdi. 2023 yılında ortama %0,21 seviyesinde olan ikinci el elektrikli araç payı, 2024’te %0,44’e ulaşarak iki katına yükseldi. Aylara göre incelendiğinde, 2023 ocak ayında sadece %0,12 olan pay, aralık ayı sonunda %0,38 seviyelerine ulaştı. 2024’te ise ocak ayındaki oran %0,34’ten yıl sonunda yüzde 0,59’a kadar çıktı.
Artan yakıt masrafları, çevreci yaklaşımlar ve devlet teşvikleri gibi etkenler tüketicilerin elektrikli araçlara yönelmesinde önemli rol oynuyor.
