Ev hanımlarına seçim vaadi olarak sunulan “devlet prim desteği ve yıpranma hakkıyla erken emeklilik” için gözler yapılacak düzenlemelere çevrildi.
Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, Türkiye Gazetesi’ndeki yazısında ev kadınlarının SGK primlerini ödemede zorlandıklarını dikkat çekerek, milyonlarca kadının seçimde sözü verilen prim desteği ve yıpranma vaadinin bir an önce çıkmasını beklediğini yazdı.
Karakaş, “Ev hanımları ise bir iş yerinde çalışmadıklarından ancak isteğe bağlı sigorta yoluyla emekli olabilmektedir. İsteğe bağlı sigorta vasıtasıyla çalışmadan emeklilik; SGK’ya başvurup kendi primlerini kendi yatırarak emeklilik şartları gerçekleşince SGK’dan emekli olabilme uygulamasıdır. Ancak çalışmayan ve geliri olmayan kadınların bu sigortaya devam etmelerinde en büyük engel yüksek primlerdir” dedi.
İsteğe bağlı sigorta primi ne kadar?
Karakaş, ev hanımlarının isteğe bağlı sigorta primini tabandan ödediğini belirterek aylık prim tutarının bütçeye aştığını belirtti. Karakaş, “Tabandan dahi olsa geçen sene her ay en az 6 bin 400 TL’yi aşkın prim ödeyen ev kadınları 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren her ay 8.320 TL ödeyeceklerdir” dedi.
Bireysel ödemelerde primler yüksek seviyede kalıyor. Çalışmadıkları için ev kadınlarının ödedikleri tutar sistemden kaçışları da hızlandırdı.
SGK iptallerini dikkat çeken Karakaş, “Hâl böyle iken ev kadınları hızla SGK sisteminden ayrılmaya başladılar. 2023 yılında isteğe bağlı sigortalı sayısı 128.909 iken bu rakam geçen sene sonu itibarıyla 125.895’e düştü” dedi.
İsa Karakaş şunları söyledi:
“Hükûmetin ödenen primlerin üçte birini karşılama vaadi hâlen gerçekleşmeyince çok istemelerine rağmen ev hanımları sigortalı olma şansını yakalayamamaktadır. Sisteme girenler de asgari ücret arttıkça prim maliyetinin artmasına binaen bu sigorta kolunu bırakmak zorunda kalmaktadır.”
Gelirleri bulunmayan ev hanımlarının primleri ödemelerinin güç olduğunu dikkat çeken Karakaş, “30 Eylül 2008 gününe kadar SSK’ya isteğe bağlı prim ödeyen ev hanımları 2008/Ekim ayından sonra birdenbire değiştirilen uygulama ile SSK’lılıkları ellerinden alınarak patronların sigortası olan Bağ-Kur’a geçirilmiş oldular.
Bu da daha çok prim ödeme ve emeklilik şartlarının zorlaştırılması anlamına gelmektedir. Zira bu uygulama ile birlikte en az 1.800 gün daha fazla prim ödemeleri gerekmektedir.
Ayrıca isteğe bağlı sigortaya son 1.260 günde yatırılan primler ev kadınlarını SSK’lı olmaktan çıkarıp Bağ-Kur’lu yapmaktadır. Hâl böyle olunca kadınlar prim desteği ve yıpranma hakkına ilişkin düzenlemelerin ivedi olarak ifasını talep etmektedir” ifadelerini kullandı.